ΜΗΝΙΓΓΙΩΜΑ

Μηνιγγίωμα ονομάζεται ένας όγκος που προκύπτει από τους μήνιγγες του εγκεφάλου (μηνίγγια), δηλαδή τις μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Πιο συγκεκριμένα προέρχονται από την αραχνοειδή μήνιγγα. Αν και στην ουσία δεν πρόκειται για όγκο στον εγκέφαλο με την τυπική έννοια του όρου (ενδοπαρεγχυματικό όγκο), εντούτοις εντάσσεται σε αυτή την κατηγορία, επειδή μπορεί να πιέσει ή να συμπιέσει τον γειτονικό εγκέφαλο, τα νεύρα και τα αγγεία. Το μηνιγγίωμα είναι ο πιο κοινός τύπος όγκου που εμφανίζεται στην περιοχή του εγκεφάλου / κρανίου.

Το μηνιγγίωμα αναπτύσσεται πολύ αργά (1έως 2mm περίπου το έτος), χωρίς να προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα. Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιπτώσεις του στον παρακείμενο εγκεφαλικό ιστό, τα νεύρα ή τα αγγεία του εγκεφάλου μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή αναπηρία.

Το μηνιγγίωμα εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες και στις περισσότερες των περιπτώσεων, αφορά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Ωστόσο αυτό δεν αποτελεί κανόνα και ως εκ τούτου το μηνιγγίωμα είναι δυνατό να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Επειδή αναπτύσσεται αργά, συχνά χωρίς σημαντικά προειδοποιητικά σημεία και συμπτώματα, δεν απαιτεί πάντα άμεση θεραπεία και αρκεί να παρακολουθείται ανά τακτά διαστήματα, ώστε να ελέγχεται η πρόοδος του.

Μηνιγγίωμα: τι είδους συμπτώματα προκαλεί

Τα προειδοποιητικά κλινικά σημεία και τα συμπτώματα που προκαλεί το μηνιγγίωμα ξεκινούν συνήθως σταδιακά και κατά τα αρχικά στάδια, ενδέχεται να είναι σχεδόν ανεπαίσθητα. Ανάλογα με την περιοχή όπου εμφανίζεται το μηνιγγίωμα στον εγκέφαλο ή πιο σπάνια στην σπονδυλική στήλη, τα σημεία και τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Αλλαγές στην όραση, όπως διπλωπία ή θολότητα

• Πονοκέφαλοι, οι οποίοι επιδεινώνονται με το χρόνο

• Απώλεια ακοής ή εμβοές στα αυτιά

• Απώλεια μνήμης ή διαταραχές μνήμης και συμπεριφοράς

• Απώλεια οσμής

• Επιληπτικές κρίσεις

• Αδυναμία στα χέρια ή στα πόδια

Μηνιγγίωμα: πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια

Τα περισσότερα προειδοποιητικά σημάδια και συμπτώματα που προκαλεί το μηνιγγίωμα, εξελίσσονται αργά. Ωστόσο ενδέχεται σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, ένα μηνιγγίωμα να απαιτεί επείγουσα περίθαλψη.

Αναζητήστε επείγουσα περίθαλψη αν έχετε:

• Ξαφνική εμφάνιση επιληπτικών κρίσεων

• Ξαφνικές αλλαγές στην όραση ή τη μνήμη σας

• Πονοκεφάλους που επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου

Ένα έχετε κάποιο από τα παραπάνω σημεία ή συμπτώματα και επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου κλείστε ένα ραντεβού για να δείτε τον γιατρό σας.

Σε πολλές περιπτώσεις, επειδή τα μηνιγγιώματα δεν προκαλούν εμφανή σημεία ή συμπτώματα, ανακαλύπτεται τυχαία μετά τη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων, που πραγματοποιούνται για λόγους που δε σχετίζονται με τον όγκο, όπως π.χ. κάποιος τραυματισμός στο κεφάλι, ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή λόγω έντονων και συχνών πονοκεφάλων.

Μηνιγγίωμα: ποια είναι η αιτία που εμφανίζεται

Δεν είναι σαφές τι προκαλεί ένα μηνιγγίωμα. Πιθανότατα προκύπτει λόγω μετάλλαξης και εκτός ελέγχου πολλαπλασιασμού κάποιων κυττάρων των μηνίγγων, οδηγώντας σε έναν όγκο μηνιγγιώματος.

Αυτό ενδέχεται να συμβαίνει, εξ αιτίας των γονιδίων που έχει κληρονομήσει κάποιος, από ενδεχόμενη διαταραχή των ορμονών (που μπορεί να σχετίζονται με την συχνότερη εμφάνιση στις γυναίκες), από τη σπάνια περίπτωση προηγούμενης έκθεσης σε ακτινοβολία ή άλλους παράγοντες, οι οποίοι παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άγνωστοι. Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως η άποψη ότι το μηνιγγίωμα εμφανίζεται λόγω της χρήσης κινητών τηλεφώνων δεν είναι τεκμηριωμένη.

Μηνιγγίωμα: ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες κινδύνου που μπορεί να οδηγήσουν στο να εμφανιστεί ένα μηνιγγίωμα είναι:

• Ακτινοθεραπεία

  Η ακτινοθεραπεία που περιλαμβάνει ακτινοβολία στο κεφάλι μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης μηνιγγιώματος.

• Ορμόνες «του γυναικείου φύλου»

  Τα μηνιγγιώματα είναι συχνότερα στις γυναίκες, οδηγώντας τους γιατρούς στο να πιστεύουν ότι οι ορμόνες των γυναικών μπορεί να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο. Ορισμένες μελέτες έχουν επίσης εντοπίσει κάποια σχέση ανάμεσα στον καρκίνου του μαστού και τα μηνιγγιώματα, κίνδυνος που σχετίζεται με το ρόλο των ορμονών.

• Κληρονομική διαταραχή του νευρικού συστήματος

  Η σπάνια διαταραχή που ονομάζεται Νευροϊνωμάτωση τύπου 2 αυξάνει τον κίνδυνο να εμφανιστεί μηνιγγίωμα καθώς επίσης και άλλοι εγκεφαλικοί όγκοι.

• Παχυσαρκία

  Ένας υψηλός BMI (δείκτης μάζας σώματος) είναι ένας επιβεβαιωμένος παράγοντας κινδύνου, για πολλούς τύπους καρκίνων και ένας μεγαλύτερος επιπολασμός μηνιγγιωμάτων μεταξύ παχύσαρκων ατόμων, έχει παρατηρηθεί σε αρκετές μελέτες. Αλλά η σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και μηνιγγιωμάτων δεν είναι ξεκάθαρη.

Μηνιγγίωμα: αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση ενός μηνιγγιώματος εξαρτάται από την εντόπιση της βλάβης, το αν είναι καλόηθες ή δυνητικά κακόηθες καθώς και από την γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς και την προτίμησή του για κάποια από τις προτεινόμενες θεραπείες.

Η θεραπεία που προτείνεται συνήθως είναι η χειρουργική επέμβαση (κρανιοτομία), χωρίς ή σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία ή η στερεοτακτική ακτινοθεραπεία σε επιλεγμένες περιπτώσεις που πληρούν τις ενδείξεις.

Μηνιγγίωμα και επιπλοκές

Η θεραπεία που επιλέγεται συνήθως για ένα μηνιγγίωμα, είναι η χειρουργική επέμβαση, χωρίς ή σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία αναλόγως της ιστολογικής του κατηγοριοποίησης.. Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες επιπλοκές, όπως:

• Δυσκολία στη συγκέντρωση

• Απώλεια μνήμης

• Αλλαγές στην προσωπικότητα

• Επιληπτικές κρίσεις